Arms Control Today, Жаңалықтарға қысқаша шолу, Сәуір 2020 ж.
Arms Control Today журналының "News in Brief" бөлімінен алынған жарияланым Халықаралық қауіпсіздік және саясат орталығы мен The Arms Control Association бірлескен жобасы болып табылады.
Атыс қаруының экспорты ережелеріндегі өзгерістер ішінара бұғатталды
Конгресстің кейбір мүшелері мен азаматтық қоғам топтарының кең ортасы тарапынан қарсы әрекетке қарамастан, а.ж. наурызда Трамп әкімшілігі атыс қаруының кейбір түрлерінің экспортын бақылау мәселесін қайта қарастырды. Дегенмен, федералды өңір соты қарудың 3D-баспасын қамтитын ережелердің кейбір тармақтарына уақытша соттың тыйым салуын шығарды.
2019 жылы жаңа ережелерді қабылдауды тоқтатуға екі мәрте талпынған Конгресс тарапынан халықаралық қатынастар жөніндегі Комитеттің жоғары шенді мүшесі тұлғасындағы Сенат – Боб Менендестің салған күштеріне қарамастан, ережелер а.ж. 9 наурызда күшіне енді. Реттеудің жаңа жүйесі жартылай автоматты және атыс қаруының басқа түрлері мен олардың оқ-дәрілерінің экспорты бойынша жалпы өкілеттіктерді Мемлекеттік департаментпен сауда Департаментіне беруді болжайды (ACT, наурыз 2020 ж.). А.ж. наурызда 23 ұйым бұрын 2019 ж. мамырда жолданған үндеуді жаңартты, 100-ден астам ҮЕҰ жаңа ережелер «Бақылау бойынша Комитеттің жұмысына зиян келтіреді, бұл қаруды қолданумен, қаруланған шиеленістердің зорлық-зомбылықты күшейтуге және адам құқықтарын бұзуға алып келеді» деп мәлімдей отырып, бұрын қабылданған түзетулерді тоқтатуға немесе жою үшін Конгресске жүгінді.
А.ж. 6 наурызда Вашингтон штатының батыс өңірі бойынша АҚШ өңірлік сотында Ричард Джонс соты атыс қаруының экспортындағы өзгерістерді бұғаттау әрекеттеріне қатысты штаттардың 20-дан астам бас прокурорларымен қозғалған істер бойынша алдын ала сот шешімін шығарды. Джонс кейде «елес-қару» деп аталатын атыс қаруының 3D-баспасын реттеуде өзгерістерді бұғаттап, сот тыйымына шектеу қойды.
Бас прокурорлардың кейбіреулері президенттердің күштерін сынады. «Егер Трамп әкімшілігі осы бағытта жалғастыратын болса, бұл елес-қару — жасына, психикалық денсаулығына немесе қылмыстық тарихына… қарамастан кез-келгенге қол жетімді болады. Біз мұндай заңсыз және қауіпті саясатпен күресуді жалғастыратын боламыз», – деп а.ж. 9 наурызда Вашингтон штатының бас прокуроры Боб Фергюсон мәлімдеді. – ДЖЕФФ АБРАМСОН
Сот МОХ-отын өндірісі бойынша істі қарастыруды аяқтады
А.ж. 20 ақпанда АҚШ-тың федералды соты Оңтүстік Каролинадағы Savannah River Site күрделі жоба ісіне нүкте қойды, бұл жобаның жоспарларына әскери плутонийдің артықтарын атомдық электр станциялар үшін аралас тотықты (МОХ) отынға қайта өңдеу кірген.
Оңтүстік Каролинадағы АҚШ Өңірлік сотынан Дж. Мишель Чайлдс соты ядролық қауіпсіздік жөніндегі Ұлттық әкімшілік аралас тотықты отын өндірісі бойынша зауыттың құрылысын тоқтату туралы хабарлағаннан кейін 2018 жылы штатпен берілген сот процесін ресми түрде тоқтатты.
Зауыттың құрылысы ядролық қарулық бағдарламаларында артық болып табылатын елдердің пікірінше плутонийдің 34 метрикалық тонналарды пайдаға асыру туралы АҚШ пен Ресей арасындағы екіжақты келісімді іске асыру мақсатында 2007 жылы басталды. 2016 жылы, қаражаттың қайта шығындалуы және жоспарлаумен бірнеше кідірту жылдарынан кейін Обама әкімшілігі Оңтүстік Каролинадағы заң шығарушылар тарапынан теріс әсерді тудырған жобаны қаржыландыруды тоқтатуды шешті. Ресей Құрама Штаттармен уағдаластықтарды сақтамағанына сілтей отырып, сол жылы келісімнен шығып кетті.
2018 жылы мамыр айында АҚШ энергетика министрі Рик Перри министрлік арзанырақ баламасы пайдасына жобадан бас тартатынын ұқтырғаннан кейін, Оңтүстік Каролина уақытша соттың тыйым салуын жеңіп, жобаны жабудың алдын алу үшін сотқа берді. (ACT, маусым 2018 ж.) Ақырында федералды апелляциялық соты министрліктің пайдасына шешім шығарды және Жоғарғы сот Оңтүстік Каролинаның осы шешімге қатысты шағымды қарастырудан бас тартты, нәтижесінде Чайлдс талапты тоқтатты.
Қазіргі уақытта энергетика Департаменті 80-ге дейін плутондық өзекшелерді — 2030 жылға қарай - ядролық оқ-дәрілердің жылсайынғы өндірісі үшін Лос-Аламостың Ұлттық зертханасының базасында МОХ-отын өндірісі бойынша Savannah River қуаттарын іске қосуға ниетті.
Министрліктің ақпараты бойынша, Savannah River зауытының қуаттары есебінен өзекшелерді өндіру үлесі, 2030 жылға қарай 50 өзекшеге дейін құрауы тиіс. – ПЕРИ МЕЙЕРС
Вассенаарлық келісімдердің мүше-елдері экспорттық бақылау режимін жаңартты
Әскери тағайындаудағы микросұлбаларын өндіру технологиялары және бағдарламалық жасақтамасын беру Вассенаарлық уағдаластықтарға, экспорттық бақылау халықаралық режимге түзетулер енгізгеннен кейін жоғары назарға ілінді.
1996 жылы жасалынған және қазіргі уақытта 42 қатысушы-елдерден тұратын Вассенаарлық уағдаластықтар кәдімгі қару түрлерінің, қос тағайындаудағы тауарлардың және басқа технологиялардың экспортына тыйым салуға шақырылған сауда-саттық шектеулерді ерікті түрде қолдайды. Қатысушы-елдердің құрамына кіретіндер: Франция, Германия, Үндістан, Жапония, Ресей, Оңтүстік Корея және АҚШ. Режимге кірмейтін елдер: Қытай, Иран, Израиль және Солтүстік Корея.
Өткен жылы желтоқсанда Венада 25-ші жыл сайынғы пленарлық отырыста мүше-елдер кибервойн, байланыс мониторингі, сандық тергеу құралдары, криминалистикалық жүйелер, қосалқы орбиталық аэро ғарыштық аппараттар, жоғары сапалы материалдарға арналған субстраттарды өндіру технологиясы, интегралдық сұлбалар, гибридті білдектер, литографтық жабдық және технологиялар үшін бағдарламалық жасақтама сияқты салаларда экспорттық бақылаудың жаңа шараларын қабылдауға бірауыздан келісті.
Бұдан басқа елдер баллистикалық қорғау, оптикалық бергіштер, бытыра мойынтіректер, бейорганикалық талшықты және жіп тәрізді материалдарға қатысты экспорттық бақылаудың қазіргі бар шараларын талдап тексерді. Олар сондай-ақ орнатылған криптографиямен белгілі ламинаттар мен коммерциялық құрамдастарға қатысты бақылауды әлсіретті.
Kyodo News және Haaretz мақалаларына сәйкес, экспорттық шектеулерді күшейту криминалистикалық кибер-қауіпсіздік пен чиптердің өндірісімен айналысатын компаниялардың сатылымдарына ықпал етуі мүмкін. – PERI MEYERS
Ағылшын тілінен аударылған. Түпнұсқа тіліндегі мәтінмен мұнда таныса аласыз.